Dziedzictwo: redefinicja – reimaginacja – reaktywacja

Zaproszenie do udziału w dyskusji otrzymali przedstawiciele zagórzańskiej marki lokalnej od organizatorów debaty i samych targów oraz wielu kulturalnych wydarzeń w Krakowie – IMGO Centrum Sztuki Ludowej oraz Inki Boguckiej, znanej producentki telewizyjnej, etnografki i ogromnej popularyzatorki kultury regionalnej.
Temat rzemiosła, rękodzieła i sztuki ludowej szeroko komentowano razem ze wspaniałym gronem panelistów:
- Małgorzatą Jaszczołt – Pełnomocnikiem Dyrektora Narodowego Instytutu Kultury i Dziedzictwa Wsi;
- Agatą Muchą – koordynatorka regionalną Narodowego Instytutu Dziedzictwa ds. niematerialnego dziedzictwa kulturowego w województwie, małopolskim, śląskim i łódzkim;
- Januszem Kowalskim – Prezesem Małopolskiej Izby Rzemiosła i Przedsiębiorczości;
- Bogumiły Leśniak – Członkini Stowarzyszenia Twórców Ludowych – Oddział Beskidzki
- Kamila Stasiaka – Koordynatora Centrum Działań Społecznościowych „Jestem Kraków” Muzeum Krakowa;
- Krzysztofa Żwirskiego – Członka Zespołu ds. Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego Krakowa, Agencja Krzyki;
- Mirosława Burego – rzemieślnika, edukatora, przedstawiciela Pracowni Bure Wióry, Muzeum Etnograficznego im. Seweryna Udzieli w Krakowie;
- dr Witolda Górnego – Kierownika Oddziału Terenowego Narodowego Instytutu Dziedzictwa w Krakowie, Wiceprezesa Instytutu Prawa Ochrony Dziedzictwa, Przewodniczącego Rady i Zarządu Dzielnicy VII Zwierzyniec;
- Leszka Richtera, regionalnego koordynatora marki „Góralsko Swoboda produkt regionalny®” zrzeszonej w Sieci Marek Regionalnych prowadzonej przez Stowarzyszenie Marek Regionalnych, Republika Czeska;
- Zygfryda Romana Gawrysiaka – Przewodniczącego Rady Nadzorczej ARTIM Sp. z o. o.
- dra Andrzeja Szoka, Kierownika Centrum Interpelacji Niematerialnego Dziedzictwa Krakowa Muzeum Krakowa;
- Inki Jadwigi Boguckiej, dziennikarki TVP Kraków, prowadzącej Studio produkcji filmowej i telewizyjnej Ibfilm;
- Filipa Fotomajczyka, krakowskiego szopkarza;
- Joanny Bogusławskiej, plecionkarki, Plecione.pl,
przy doskonałym prowadzeniu dyskusji przez dr Joannę Dziadkowiec – Greganić – Koordynatorki naukowo – merytorycznej Międzynarodowych Targów Sztuki Ludowej oraz Michała Czerskiego – Prezesa Zarządu IMAGO Centrum Sztuki Ludowej Sp. z o. o.
I chociaż głównym założeniem debaty była sztuka ludowa środowiska krakowskiego, to poszerzono jej granicę na inne obszary w Małopolsce i Polsce. Podczas dysputy wybrzmiały mocno korzyści płynące z kreacji marek lokalnych w kontekście zachowania i popularyzacji rękodzieła, produktów lokalnych, rzemiosła i inicjatyw je promujących, w tym przedmiotowej sztuki ludowej.
Dowiedzieliśmy się również, że od grudnia 2025 r. ochroną nowego unijnego systemu objęte zostaną również produkty rzemieślnicze i przemysłowe w ramach znaku pochodzenia, jakości i autentyczności. Do tej pory ochrona na poziomie całej UE – oznaczenia geograficzne (OG) – dotyczyła tylko żywności, wina i napojów spirytusowych.
Spotkanie zorganizowane w Pałacu Potockich stało się również okazją do dyskusji kuluarowych oraz wizyt na stoiskach twórców 49. Międzynarodowych Targów Sztuki Ludowej w Krakowie. Swój piękny sklep z ludowym rękodziełem zaprezentowała właścicielka niesamowitego przybytku: Sukiennice s.c. Rękodzieło Sztuka Ludowa; na dłużej przystanęliśmy przy stoisku Bogumiły Leśniak, jednej z panelistek konferencji, gdzie zachwyciliśmy się rzeźbą w drewnie i malarstwem na szkle.
Efektem konferencji są postulaty spisane na razie jako roboczy manifest. Zanotowane podczas dyskusji hasła zostaną wykorzystane w przyszłości do tworzenia postulatów zapisów regionalnych, krajowych i międzynarodowych w zakresie ochrony dziedzictwa i wartości z niego wypływających.
Magda Polańska